Pequena homenaxe a Carlos Casares.
Vento ferido
Cambio en tres
Xoguetes pra un tempo prohibido
Os escuros soños de Clío
Ilustrísima
Os mortos daquel verán
Deus sentado nun sillón azul
O sol do verán
Detrás da fiestra oíase un vento ferido de mal agoiro. Dentro, as labaradas bailaban na cheminea mentres o home, sentado ao carón do lume, coma un deus sentado nun sillón azul, repasaba un caderno de notas. O reloxo foi dando as horas e o home continuaba a ler e a anotar naquel seu caderno. A pluma e o caderno levaban con el desde a infancia, nun tempo tan triste que foran os seus únicos xoguetes para un tempo prohibido: tíñase prohibido lembrar aqueles dias, xurdidos entre os escuros soños de Clío, cando o único que o salvara dunha morte certa fora vivir na casa da Súa Ilustrísima. Non lembraba o nome do seu tío. Só o alcume con que debía chamalo: Ilustrísima, e non se lle esquecía desde que a primeira vez que quixo chamarlle tío levou un lapote que lle puxo a cara do revés. Alí, naquel pazo escuro que contemplaba o lento correr do río pola veiga cara a un mar distante puido contar os mortos daquel verán; a conta facíase na cociña, onde a ama rosmaba coa criada mentres metían a culler na cunca e sorbían o caldo cun ruído obsceno, mentres a conversa se tinguía de sangue e ausencias, e carraxe. Quería esquecer aquela gabia onde deixara os corpos do pai e da nai, e agradecer un rescate tan inesperado como inoportuno por parte da Súa Ilustrísima, que desde o alto do cabalo reclamara das camisas azuis e asasinas o privilexio de salvar a súa vida. Criárase naquela casa escura cantando o silabario polo día e anotando pola noite os nomes que non podían pronunciarse: Fabriciano, Uxío, Roque, Ramiro. Esmeralda, Rosario, Ludivina.
A súa fora unha vida longa, e o home repasaba nas labaradas os rostros que a foran marcando, a ferro primeiro, a lume e a cinsa. Botou os ollos á paisaxe, buscando o sol do verán que fuxira dacabalo do vento, o vento que arrandeaba as árbores e lembraba a súa vida como un cambio en tres actos. Escravitude, esperanza, liberdade. E só lamentaba que, no epílogo, vía os sinais daqueles primeiros días apoderarse da paisaxe, por iso escribía. Escribía e anotaba unha e outra vez os nomes escondidos naquel caderno, os nomes dos pais durmindo nunha gabia, collidos da man para enfrontar a negra sombra. A mesma que petaba na súa porta.
Abaneando 